28 november 2022: Scherpte-diepte

De fotobespreking op 28 november stond in het teken van het thema scherptediepte. Eerder, op 24 oktober, was de techniek van scherptediepte al uitgebreid behandeld.

Tien leden waren actief aan de gang gegaan met de opdracht die als volgt luidde: “Maak een foto waarbij je doelbewust gekozen hebt voor een bepaalde scherptediepte en waarbij die scherptediepte functioneel is voor het onderwerp van de foto.” De ingeleverde foto’s vind je hieronder.

Na nog een korte toelichting op de techniek, werden de foto’s behandeld in de geest van het stappenplan dat Tom Meerman ons tijdens eerdere clubavonden had uitgelegd. Dat betekende eerst even de foto op je in laten werken, om vervolgens te bepalen binnen welk hoofdthema de foto valt. Als je een foto van bijvoorbeeld een paddenstoel ziet, is de neiging groot om te denken dat het de fotograaf te doen was om de paddenstoel zelf. Maar, tijdens de bespreking bleek al snel dat de fotograaf misschien wel de vorm of de kleur van de paddenstoel als onderwerp had gekozen of bijvoorbeeld de vergankelijkheid van de paddenstoel in beeld wilde brengen.

Kortom, de 1e indruk hoeft bij nadere bestudering niet per se het onderwerp van de foto weer te geven. Dat bleek ook wel wanneer aan de aanwezige leden werd gevraagd aan welk thema zij dachten bij de foto. Vervolgens werd ook stilgestaan bij enkele elementen in de foto. Centraal stond deze avond natuurlijk de vraag waar de scherpte ligt in de foto en of de fotograaf heeft gekozen voor een beperkte scherptediepte of juist een grote scherptediepte. Daarbij is geen sprake van goed of fout, maar in hoeverre die keuze functioneel is voor het onderwerp van de foto. Voor een foto met als onderwerp de paddenstoel zelf, is een andere scherptediepte functioneel dan wanneer de lamellen van de paddenstoel het onderwerp zijn. En, als de scherptediepte tegenviel, had een andere strategie dan wel het gewenste resultaat opgeleverd? Na de bespreking van de foto, lichtte de fotograaf toe waarom hij of zij de foto had genomen en welke keuze hij of zij had gemaakt. Ook dat bleek heel leerzaam te zijn.

Van de 18 ingeleverde foto’s, konden uiteindelijk maar 10 daarvan uitvoerig worden besproken. Gelukkig kwam wel van iedereen een ingeleverde foto aan bod. Hoewel we normaal veel meer foto’s behandelen tijdens een clubavond en dat eigenlijk ook het plan was, bleek de uitvoerige bespreking zeker aan te slaan. Het ging deze avond dus niet om de kwantiteit, maar om de kwaliteit van de bespreking.

Tot slot kwamen nog enkele algemene tips aan bod naar aanleiding van de ingediende foto’s. Die tips zijn:

  • Scherptediepte
    • Hou rekening met/ gebruik scherpte voor en achter scherpstelpunt
    • Vertrouw niet (altijd) op automatische scherpstelling
    • Hou rekening met de minimale scherpstelafstand van de lens
  • Detail- en macrofotografie
    • Scherpte(diepte) uitdaging en cruciaal
    • Onderwerp isoleren van achtergrond: scherpte/onscherpte, kleurcontrast en licht/donker
    • Hou ook rekening met voorgrond
    • Hou rekening met hoek t.o.v. de camera
    • Buiten: hou rekening met wind en dus sluitertijd!
    • Gebruik evt. lampje/ flitser en/of reflectiescherm (wit A4, schaaltje zalmverpakking)
    • Gebruik satéprikkers om storende elementen eventueel te verbergen
  • Compositie
    • Kies bewust voor: landscape, portrait, vierkant of panorama
    • Let op randen van het beeld
    • Hebben alle beeldelementen een functie? Zou een schilder alles schilderen wat je fotografeert (bijvoorbeeld halve takken aan de onderzijde)?