Maanfotografie: een intrigerende vorm van fotografie

Maanfotografie is verre van eenvoudig. Het mooiste is natuurlijk om de volle maan te fotograferen, maar dat is niet eenvoudig vanwege het grote verschil tussen de donkere omgeving en de felle maan. Welke locatie is geschikt om een mooie compositie te maken? Ook heb je te maken met het feit dat de camera de weg kwijt raakt met witbalans, autofocus en het bepalen van de belichting. Dat kwam bijvoorbeeld aan bod tijdens de fotobespreking met Dave Zuuring. Toch zijn er wel oplossingen om die complicaties het hoofd te bieden en dat kan mooie foto’s opleveren.

Het beste is om alle instellingen handmatig te doen. Als de eigen camera dat mogelijk maakt, dan is het handig om met Liveview te werken voor de instellingen. Als je werkt in RAW, dan kan je natuurlijk altijd nog bepaalde instellingen aanpassen, hoewel daar natuurlijk wel grenzen aan zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor scherpstellen, dat lastig is in het donker, zeker als het onderwerp van de foto erg donker is en ver weg is. Een onderwerp dat dichtbij is, dat kan je belichten met een zaklamp om zo scherp te stellen. Ook met wat gepuzzel kan je wel bepalen wat ongeveer de scherptediepte is en dan daar gebruik van maken.

Hoe te bepalen wanneer op een bepaalde locatie de volle maan een mooi onderdeel van de compositie kan uitmaken? Locatiekennis is van belang om een goed vertrekpunt te hebben. Zelf ken ik het Van Boetzelaerpark goed met uitzicht op de KNMI toren: een heel geschikt onderwerp in combinatie met de volle maan. Maar wanneer dan? Daarvoor zijn handige apps. Zelf gebruik ik hiervoor de app PhotoPills app. De app kost 10 euro, maar is dat meer dan waard. Wel moet je je goed verdiepen in de app om die te kunnen gebruiken en gebruik vereist wel doorzettingsvermogen. PhotoPills stelt wel vele tutorials, in e-book formaat en tutorials op YouTube, gratis beschikbaar. Dat geldt zeker voor maanfotografie. Met behulp van de tutorials kwam ik er bijvoorbeeld achter dat de afstand tot het onderwerp en de brandpuntsafstand bepalen hoe groot de maan in beeld komt in verhouding tot het onderwerp. Des te verder weg, des te groter de maan in verhouding tot het onderwerp en dat geldt ook voor de mate van vulling in ‘het frame’ van de maan bij een grote brandpuntsafstand. De app is daarbij ook behulpzaam, maar kennis van de locatie is nodig om te kijken of die ruimte er wel is.

Donderdag 22 juli en vrijdag 23 juli was de (bijna) volle maan goed te zien in het Van Boetzelaerpark. De tijden had ik bepaald met de app evenals de te verwachten grootte. 22 juli was de maan nog te laag om zichtbaar te zijn links van de toren. Later kwam die wel zichtbaar in beeld maar te veel rechts in beeld voor een mooie compositie. Met die hoogte van de maan op die locatie had ik even geen rekening gehouden op de 22e, wel een leerpunt voor de toekomst. Het voordeel van de 22e was wel dat het toen nog het blauwe uurtje was en er dus meer licht was waardoor het te overbruggen dynamisch bereik minder groot was. Op 23 juli kwam de maan wel meteen zichtbaar in beeld vanaf de locatie waar ik stond. Alle instellingen heb ik handmatig gekozen en gewerkt met 195 en 175 mm. Achteraf gezien had ik nog iets verder weg kunnen gaan staan en dus een hogere brandpuntsgrootte kunnen kiezen waardoor de maan groter in beeld zou zijn gekomen.

Het blijft verbazingwekkend hoe snel de maan zich verplaatst. De foto hierboven is 23 juli genomen om 22:41, de tweede hieronder om 22:47 en de derde om 22:57. Dus in een tijdbestek van 16 minuten “beweegt” de maan van links van de toren naar helemaal rechts in het beeld. Experts wijzen er dan ook op dat een belichtingstijd van langer dan 1 seconde een bewegende maan in beeld brengt en dat is niet mooi. Ook is bracketing (meerdere beelden met verschillende belichtingstijden maken en dan softwarematige samenvoegen) niet echt een optie omdat je dan al snel met een zichtbaar verplaatste maan te maken krijgt. Uiteraard is daar softwarematig ook wel weer wat aan te doen, maar ik probeer altijd de foto zo goed mogelijk te maken.

Op 22 augustus rond 23:30 staat waarschijnlijk de volle maan op dezelfde hoogte als de bol van de KNMI-toren. Nu maar hopen dat er niet te veel bewolking is. Wel is het dan erg donker al, dus scherpstellen wordt lastiger.

Geef een reactie